Komisja Europejska utworzyła już grupę roboczą ds. ubezpieczeń pandemicznych. Jej zadaniem jest zbadanie, czy na poziomie UE można przeprowadzić jakiekolwiek skoordynowane działania ubezpieczeniowe na wypadek przyszłych pandemii. O status gospodarza grupy walczyła EIOPA, jednak ostatecznie ma w niej status uczestnika.
KE organizuje okrągłe stoły, których uczestnicy przerzucają się pomysłami. Swoje projekty przedstawia również branża ubezpieczeniowa.
Po pierwsze: pandemia jest nieubezpieczalna
Ryzyko, aby było ubezpieczalne, musi być losowe i niezależne. Pandemia ma takie cechy, ale decyzje administracyjne już nie. W sytuacji, gdy rządy decydują się na lockdown lub inne środki zapobiegawcze, mamy do czynienia z zamierzoną i przemyślaną decyzją, a nie z ryzykiem. Pisałam już o tym w kwietniu na blogu ekspertów PIU (zobacz: Trwa unijna dyskusja: jak podejść do nieubezpieczalnego ryzyka?).
W niektórych krajach sporo zamieszania wprowadziła kwestia wypłat z tytułu business interruption (BI). Standardem w Europie (w tym w Polsce) jest powiązanie BI ze szkodą majątkową. Jednak nie wszystkie kraje miały tak klarowne wzory umów. Wypłaty odszkodowań z BI, do których doszło np. we Francji czy w niemieckiej Bawarii (przy wsparciu publicznym), wykreowały oczekiwanie wypłat w innych miejscach świata. Reasekuratorzy wyciągnęli wnioski z tej sytuacji. Obecnie trwa sezon odnowieniowy umów reasekuracyjnych. Klauzule w umowach z reasekuratorami jasno i wprost wyłączają ryzyko pandemii. W konsekwencji ubezpieczyciele też je wyłączą, bo nie będą w stanie wziąć tak dużego ryzyka na własne barki.
W niektórych krajach sporo zamieszania wprowadziła kwestia wypłat z tytułu business interruption (BI). |
|
|
Po drugie: pandemia oznacza odpowiedzialność
Wiele podmiotów i profesji stara się o wyłączenie odpowiedzialności na skutek działań związanych z pandemią. Niektóre kraje już wyłączają odpowiedzialność lekarzy za błędy medyczne. W tej samej kolejce ustawia się także Big Pharma. Co oznaczają te starania? W skrócie: wyłączyć odpowiedzialność za szczepionkę na Covid-19 na terenie całej UE. Komisja Europejska nie zamierza na razie zmieniać dyrektywy PLD, która wyznacza zasady odpowiedzialności za produkty wadliwe. Dlatego też projektowane obecnie w Brukseli umowy zakupu szczepionek z wyprzedzeniem zawierają coraz ciekawsze klauzule dotyczące odpowiedzialności i odszkodowań. Są też kraje, które proponują różnego typu rozwiązania publiczno-prywatne.
Po trzecie: odpowiedzialność ma ramy
Ubezpieczyciele wypłacają rocznie ogromne kwoty odszkodowań, by pomóc poszkodowanym. Pandemia tego nie zmieniła. Nadal likwidują miliony szkód i upraszczają procedury, by pieniądze trafiały do poszkodowanych jak najszybciej. Podejmują proklienckie inicjatywy, bo w szczególnie trudnych sytuacjach, a taką jest pandemia, chcą pomagać.
Ubezpieczyciele wypłacają rocznie ogromne kwoty odszkodowań, by pomóc poszkodowanym. Pandemia tego nie zmieniła. |
|
|
Pełnią też ważną rolę w gospodarce i z pewnością będą odgrywać ważną rolę w jej odbudowie po kryzysie. Do tego potrzebna jest jednak konstruktywna dyskusja. Nie ma branż odpornych na pandemię i nie ma też branż, które w pojedynkę są w stanie udźwignąć jej ryzyko. Owszem, w Europie Zachodniej próbuje rozmawiać się np. o tym, czy można powiązać mechanizmy ochronne z ubezpieczeniami, np. z business interruption. Po pierwsze jednak, ubezpieczyciele w Europie Zachodniej nie są w stanie wziąć na własne ryzyko skutków decyzji administracyjnych rządów. Piszemy o tym dziś na blogu ekspertów PIU z Rafałem Mańkowskim (zobacz: Pandemia - dyskusja w UE trwa: czy da się ubezpieczyć jej skutki?). Po drugie, nasz region Europy znajduje się w zupełnie innym miejscu rozwoju. W CEE ubezpieczenia BI nie są rozpowszechnione wśród małych i średnich firm. Nie da się więc na tej bazie budować jakichkolwiek publicznych czy prywatnych systemów pomocy.
Iwona Szczęsna
Menedżer zespołu ds. współpracy międzynarodowej w Polskiej Izbie Ubezpieczeń
i.szczesna@piu.org.pl
Partnerem cyklu jest Polska Izba Ubezpieczeń.
Archiwum:
Z perspektywy Brukseli
Zobacz firmy: EIOPA, KE, PIU
Artykuł: <<< 2020-11-30 >>>