Dziennik Ubezpieczeniowy

Dziennik Ubezpieczeniowy >> Szukaj 

 

Archiwum :: O Dzienniku :: Prenumerata 

 Szukaj

 

 

Artykuł: <<< 2009-09-18 >>>

 

Prawo na weekend

 

Nawigacja

2009-09-21  

|<<

   

 >>|

2009-09-18  

|<< 

<<<

>>>

 >>|

2009-09-17  

|<<

     

 

Data publikacji: 2009-09-18

Dz.U. nr: 2329

Świadczenie wyrównawcze agenta

(CMS Cameron McKenna, ETS)

Z pewnością wysokości należnego świadczenia wyrównawczego nie wyznacza wysokość prowizji utraconych przez agenta w wyniku rozwiązania umowy agencyjnej. Ewa Świderska i Konrad Piech z CMS Cameron McKenna

 

W dzisiejszym wydaniu "Prawa na weekend" omówimy zasady, które należy wziąć pod uwagę przy obliczaniu wysokości świadczenia wyrównawczego agenta.

Zasady

Świadczenia wyrównawcze jest należne po rozwiązaniu umowy agencyjnej.

Instytucja świadczenia wyrównawczego uregulowana jest w kodeksie cywilnym, w części dotyczącej umowy agencyjnej. Jest to świadczenie należne po rozwiązaniu umowy agencyjnej. Agent (w tym agent ubezpieczeniowy) może żądać świadczenia wyrównawczego, jeżeli: (i) w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał dla dającego zlecenie nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami; (ii) dający zlecenie nadal czerpie znaczne korzyści z umów z tymi klientami; a (iii) względy słuszności przemawiają za przyznaniem świadczenia wyrównawczego, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, a zwłaszcza utratę przez agenta prowizji od umów zawartych przez dającego zlecenie z tymi klientami.

Nie tak prosto

Obliczenie wysokości należnego świadczenia wyrównawczego nie jest proste. Wynika to stąd, że podstawą jego wyliczenia są przewidywania dotyczące zarówno stosunków handlowych pomiędzy dającym zlecenie a klientami, których agent pozyskał, bądź z którymi rozwinął relacje, jak i przewidywania dotyczące korzyści, które dający zlecenie uzyska po rozwiązaniu umowy agencyjnej.

K.c. ogranicza się tylko do określenia maksymalnej wysokości świadczenia wyrównawczego.

Kodeks cywilny ogranicza się tylko do określenia maksymalnej wysokości świadczenia wyrównawczego. Stanowi on, że świadczenie wyrównawcze nie może przekroczyć wysokości wynagrodzenia agenta za jeden rok. Wynagrodzenie to oblicza się na podstawie średniego rocznego wynagrodzenia uzyskanego przez agenta w okresie ostatnich pięciu lat, a jeżeli umowa agencyjna trwała krócej niż pięć lat - z uwzględnieniem średniej z całego okresu jej trwania. Kodeks nie określa sposobu, w jaki powinna być wyliczona dolna granica świadczenia. Ponieważ podanie precyzyjnego algorytmu, który pozwalałby na dokładne wyliczenie wartości świadczenia wyrównawczego, nie jest możliwe, to za każdym razem trzeba mieć na uwadze okoliczności konkretnej sprawy.

Dość szczegółowe wytyczne, co do sposobu obliczania świadczenia wyrównawczego zostały wskazane w opinii Rzecznika Generalnego w sprawie Honyvem Informazioni Commerciali Srl przeciwko Mariella De Zotti, rozpatrywanej przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Sprawa ta dotyczyła interpretacji Dyrektywy Rady 86/653/EWG z dnia 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek. Przepisy tej dyrektywy zostały implementowane do prawa polskiego i mają odzwierciedlenie w przepisach kodeksu cywilnego odnoszących się do umowy agencyjnej.

Trzy etapy

Rzecznik Generalny wskazał na trzy etapy obliczania wysokości świadczenia.

W opinii Rzecznik Generalny wskazał na trzy etapy obliczania wysokości świadczenia wyrównawczego. W pierwszym etapie należy oszacować w sposób ilościowy korzyści, które dający zlecenie uzyska po rozwiązaniu umowy agencyjnej, a które odpowiadają mniej więcej kwocie prowizji, których nie będzie on już po rozwiązaniu umowy zobowiązany wypłacić agentowi z tytułu pozyskania lub rozwijania relacji z klientami. Dla tego celu przydatne na pewno będą informacje na temat wysokości obrotów i prowizji wypłaconych agentowi w okresie obowiązywania umowy agencyjnej. Pozwolą one na dokonanie założeń niezbędnych dla obliczenia świadczenia wyrównawczego.

W drugim etapie należy zbadać, czy zapłata tak obliczonego świadczenia jest słuszna. Kryterium słuszności ma charakter zaworu bezpieczeństwa, dzięki któremu sąd może dostosować kwotę świadczenia wyrównawczego do szczególnych okoliczności danego przypadku, bądź też uznać, że świadczenie w ogóle się nie należy. Na tym etapie na pewno należy mieć na uwadze: (i) czy i w jakim zakresie wysiłki oraz aktywność agenta zostały już wynagrodzone prowizją i innymi świadczeniami spełnionymi przez dającego zlecenie; (ii) czy i w jakim stopniu dający zlecenie przyczyniał się do osiągania przez agenta wyników; (iii) czy agent wykonywał swoje zobowiązania starannie; (iv) czy agent działał na rzecz innych podmiotów, w tym konkurentów dającego zlecenie; etc.

Przy określaniu wysokości świadczenia należy mieć na uwadze stan faktyczny danej sprawy, a względy słuszności mogą kształtować zarówno górną jak i dolną granicę wysokości świadczenia wyrównawczego.

Wreszcie w trzecim etapie należy sprawdzić, czy obliczona w dwóch poprzednich etapach kwota świadczenia wyrównawczego nie przekracza górnego limitu dozwolonego przez prawo. Jeżeli tak, to kwota świadczenia powinna być zmniejszona do tego limitu.

Wyrok potwierdza

Z pewnością wysokości należnego świadczenia wyrównawczego nie wyznacza wysokość prowizji utraconych przez agenta w wyniku rozwiązania umowy agencyjnej. Potwierdza to wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie Turgay Semen v. Deutsche Tamoil GmbH. Trybunał orzekł, że jeżeli wartość korzyści, które dający zlecenie nadal czerpie, jest wyższa od wartości utraconych przez agenta prowizji, to wysokość świadczenia wyrównawczego powinna być podwyższona do tej wyższej wartości, na podstawie kryterium słuszności. Wynika stąd, że przy określaniu wysokości świadczenia wyrównawczego należy mieć na uwadze stan faktyczny danej sprawy, a względy słuszności mogą kształtować zarówno górną jak i dolną granicę wysokości świadczenia wyrównawczego.

Warto też wspomnieć, że w postępowaniu sądowym to agent musi udowodnić wysokość należnego mu świadczenia wyrównawczego. Biorąc pod uwagę brak uniwersalnego algorytmu pozwalającego na obliczenie świadczenia, przeprowadzenie takiego dowodu nie jest proste.

Ewa Świderska i Konrad Piech z CMS Cameron McKenna

 

Archiwum: Prawo na weekend

 

Zobacz firmy: CMS Cameron McKenna, ETS

 

Komentuj Prześlij  Drukuj

Artykuł: <<< 2009-09-18 >>>

 

 

 

Profesjonalnie o ubezpieczeniach..

Miesięcznik Ubezpieczeniowy

 

 
 Strona przygotowana przez Ogma Sp. z o.o.